“V. Novopolskis is een natuurtalent. Hij presenteert absolute waarheid op het scherm, hij probeert niet te liegen over zijn karakter. Dit is heel belangrijk voor mij. Ik ben op zoek naar acteurs die eerlijk zijn en huiswerk maken. Het betekent het karakter verkennen, proberen te begrijpen wat je moet overbrengen, waar de film je over vertelt”, zegt Juris Kursietis, de regisseur van het drama “Oleg”.
Op 17 juli zal in de Litouwse bioscopen de show “Oleg” te zien zijn dat de toeschouwer Oleg ontmoet, een expat uit Letland die vecht voor de vrijheid van leven, in de buitenwijken van Brussel. De internationale première van de film vond plaats in het parallelle programma “Two Weeks of Directors” van het Filmfestival van Cannes, waar het de aandacht trok van filmcritici en later meer dan 40 internationale filmfestivals organiseerde.
Terwijl de première de Litouwse bioscopen naderde, vertelde filmregisseur J. Kursietis hoe Litouwse expats worden beschreven in Europese vleesfabrieken, waarom deze film relevant is voor geëmigreerde mensen en hoe hij erin slaagde om zo’n realistisch drama te creëren.
– Beschrijf kort waar het drama “Oleg” over ging?
– Ik probeer altijd meerlaagse verhalen te maken. Ten eerste gaat Oleg over Europa, omdat het ene deel ervan de beroepsbevolking van een ander niet mag exploiteren.
En dieper kijken, over persoonlijke inspanningen om te proberen zichzelf te verdedigen. Wanneer de hoofdpersoon in de film, na anderen van achteren, moet veranderen, beslissingen nemen. Aan het begin van de film is hij er nog niet klaar voor, maar de situatie verandert later. Dit zijn twee hoeken van de film.
Ik zou ook willen zeggen dat de film gaat over samenzijn, de relatie tussen mensen, de huidige Europese situatie. Ik heb het over respect, de strijd om te overleven in dergelijke omstandigheden.
– Waarom is het onderwerp van emigratie? Is ze dicht bij je, heb je een geëmigreerde familie of familie?
– Ik heb geen familie of vrienden die zijn geëmigreerd. Het verhaal begon toen ik het artikel las in een weekblad. Ik was geschokt dat zulke dingen gebeurden. Het is bijzonder interessant dat dit gebeurde in België, dat lijkt op het ideeëncentrum van de Europese Unie, niet leek op een land waar zulke dingen konden gebeuren. De Belgen waren voor mij mensen die mooie huizen hadden, vriendelijk communiceerden en praten over Europese eenheid. En hier is een paar blokken van zulke mooie huizen – donkere verhalen van emigratie.
Zo’n ‘menselijke export’ in Europa schokte me. Dus een paar jaar later, samen met de operator, gingen we naar België voor een week lang verkennend bezoek. Laten we het een expeditie noemen. We vonden meer soortgelijke verhalen daar als deze. Het was een grote boost voor mij en een stimulans om een film te maken.
– (EN) Het onderwerp emigratie is niet alleen relevant voor Letland, maar ook voor Litouwen?
– Meestal als je reist naar landen als België of het Verenigd Koninkrijk, je niet voldoen aan Letten of Litouwers – je ontmoet alleen de Baltische volk, vermengd met de Polen. We hebben dus een combinatie die leeft in het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Duitsland. Ze communiceren met elkaar. Dit zijn mensen in de ogen van de rijke landen van Europa.
Ik herinner me toen ik naar een vleesfabriek ging, een van europa’s “vleeshoofdsteden”. Ik sprak met de fabriekseigenaar en vroeg hem hoe hij zijn werknemers verdeelde. Hij antwoordde: De Baltische mensen zijn de beste, dan de Polen, dan de Roemenen en de Bulgaren. De Baltische bevolking is de beste keuze. Dus ik denk dat litouwers zijn in dezelfde risicogroep als de Letse.
– De hoofdrol in het drama “Oleg” werd gespeeld door de acteur Valentinas Novopolskis? Waarom heb je ervoor gekozen?
– Valentin is een natuurlijk talent. Hij geeft de absolute waarheid op het scherm, hij probeert niet te liegen over zijn karakter – dat is erg belangrijk voor mij. Ik ben op zoek naar acteurs die eerlijk zijn en hun huiswerk doen. Het betekent het verkennen van het personage, proberen te begrijpen wat je moet overbrengen, waar de film je over vertelt. We waren op zoek naar een acteur in Rusland, Oekraïne, maar toen mijn waarnemend selectie agent zei dat ze wist een potentieel geschikte acteur in Litouwen. Ik kreeg een foto van hem en het bleek leuk voor mij.
We stuurden Valentin twee scènes, gevraagd om een telefoontje te nemen en te uploaden naar youtube platform. Ik vond het echt leuk wat ik zag. Valentine is een acteur die je kiest voor echt goede films.
We hebben elkaar in Riga ontmoet. Valentine kwam naar een kleine auditie, en later dronken we koffie in het park en sprak over de bioscoop. Als ik een film maak, heb ik een goed begrip van de persoon met wie ik ga werken omdat er veel improvisatie in mijn films zit, en de omstandigheden zijn ingewikkeld. Acteurs moeten er altijd klaar voor zijn.
– Na de recensie op het virtuele festival “Kino pavasaris” gehouden in Litouwen, het publiek vermeld dat de film lijkt op een documentaire. Was dit het doelwit?
– Ik accepteer het als een compliment. Als mensen zeggen dat ze de realiteit voelen, werkelijkheid, documentaire van de film. Ik denk dat dat betekent dat we het juiste hebben gedaan. We gebruikten een 18 mm lens die de operator vond op een videokamer verhuurpunt. Het was een jaren 1970 ding en we bijgewerkt specifiek voor deze film. Dit zorgde voor specifiek visualisme.